Δύο κείμενα για την Κύπρο από τον μοναχό Μωυσή Αγιορείτη

Μας στείλατε δύο κείμενα που έγραψε ο μοναχός Μωυσής Αγιορείτης για την Κύπρο, την οποία επισκέφθηκε πριν λίγο καιρό. Τα κείμενα δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα Μακεδονία και μπορούν να μας προβληματίσουν αρκετά.

1ο κείμενο
Επιστρέφοντας από την Κύπρο

Με είχαν προσκαλέσει για κάποιες ομιλίες πρόσφατα στην Κύπρο. Είχα πάει και άλλες φορές. Έμεινα οκτώ ημέρες. Μίλησα στο Αυγόρου, στην Πάνω Δευτερά, στη Λάρνακα, στη Λεμεσό, στο Παραλίμνι, στη Λευκωσία και στην Αθηαίνου. Πήγα σε μητροπόλεις, μοναστήρια, εκκλησίες και σχολεία. Μίλησα με αρκετούς ανθρώπους, κληρικούς και λαϊκούς, νέους και ηλικιωμένους. Η εντύπωσή μου γενικά είναι αρκετά θετική.

Το ωραίο και μαρτυρικό νησί διέρχεται μία σοβαρή κρίση στην πολιτική ιστορία του. Υπάρχει μια διάχυτη αγωνία για την “τύχη” της επί 36 χρόνια τουρκικής κατοχής στη Βόρεια Κύπρο. Μπορώ να πω όμως όχι ιδιαίτερα μεγάλη. Υπάρχει κι εδώ μία έντονη δυσφορία για τα καμώματα των πολιτικών. Η οικονομική κρίση δεν είναι τόσο σε έξαρση, εντούτοις όμως έχει αρχίσει να τους απασχολεί. Εδώ είναι αρκετά φιλόπονοι και εργατικοί. Το βράδυ κοιμούνται σχετικά νωρίς και το πρωί σηκώνονται πριν να ξημερώσει. Παρατηρείται ευημερία και ευδαιμονισμός.

Ήμουν εκεί κατά τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου, ο οποίος εορτάστηκε πραγματικά λαμπρά. Αργία, γενικός σημαιοστολισμός, δοξολογίες, καταθέσεις στεφάνων, παρελάσεις μαθητών με ομοιόμορφα ρούχα. Μιλώντας με έναν μαθητή, που ήταν σημαιοφόρος, αισθάνθηκα τη συγκίνησή του βαστώντας τη σημαία και συγκινήθηκα. Η τηλεόραση είχε σχεδόν όλη την ημέρα πρόγραμμα σχετικά με τον πόλεμο του 1940. Στην Αθήνα μιλούσαν για τα φορολογικά και τα προεκλογικά. Μου φάνηκε πως η Κύπρος είναι πιο Ελλάδα από την Ελλάδα. Έτσι μου φάνηκε, το ξαναλέω.

Εντύπωση μου έκανε ότι οι εκκλησίες αρχίζουν τις ακολουθίες νωρίς το πρωί, είναι περιποιημένες, κατάφορτες από παλαιές και σύγχρονες φορητές εικόνες και τοιχογραφίες. Κτίζονται μάλιστα αρκετοί και μεγάλοι ναοί. Λειτουργούν με όλες τις ενορίες κατηχητικά σχολεία με καλούς κατηχητές. Υπάρχει αγνή ευσέβεια, ωραία ευλάβεια, τήρηση των παραδόσεων, παρά του πολλούς ξένους, μόνιμους και τουρίστες, που αλλοιώνουν την παράδοση αλλά αφήνουν αρκετά χρήματα. Ιδιαίτερα καλή εντύπωση μου έκανε το πλούσιο ποιμαντικό έργο της ιεράς μητροπόλεως Λεμεσού. Ο μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος με τα αξιόλογα στελέχη του έχει αναπτύξει ένα ζηλευτό πνευματικό έργο με τη συνεχή θεία λατρεία, τη μυστηριακή ζωή, τις ομιλίες. Το ενδιαφέρον του στρέφεται δικαιολογημένα κυρίως προς τους νέους. Επισκέπτεται συχνά σχολεία, στις εβδομαδιαίες ομιλίες του συγκεντρώνονται πεντακόσιοι νέοι, έχει χώρους για αθλήματα, τόπο για να φάνε και να συζητήσουν ήσυχα, καθημερινά φαγητό για διακόσιους φτωχούς και λοιπά. Ένα σπουδαίο έργο είναι ο τόπος για αποτοξίνωση των νέων.

Από την Κύπρο έφυγα βαστώντας δύο εικόνες. Δύο νέοι παράλυτοι με χαμόγελο, φωτεινό πρόσωπο, ειρήνη και ελπίδα που μόνο ο Θεός τους δίνει. Πήγαν να μου φιλήσουν το χέρι και τους φίλησα το δικό τους. Πήγα να δώσω υπομονή και πήρα. Ας είναι πάντοτε ευλογημένοι, μαζί με τους γονείς τους και όσους τους φροντίζουν.

Λέγονται πολλά για τη λύση του κυπριακού ζητήματος και δεν γίνονται. Πρέπει κάτι το δίκαιο να γίνει. Πώς ανέχονται οι μεγάλοι μία τόσο παράφορη αδικία; Η επίσκεψή μας στα παράνομα κατεχόμενα κυπριακά εδάφη και μάλιστα στο μέγιστο προσκύνημα των Κυπρίων, τον άγιο απόστολο Ανδρέα, μας συγκίνησε αφάνταστα και μας καταμάτωσε την καρδιά. Είδαμε ωραίες εκκλησίες ερειπωμένες και συλημένες, λίγους Ελληνοκύπριους στο Ριζοκάρπασο, έναν παπά λεβέντη με την πανέξυπνη, φιλόξενη, ευγενική και με χιούμορ παπαδιά του. Πάντοτε ήταν η Κύπρος στα δόντια του λύκου. Μα τώρα νομίζω την αλέθει. Η εξωτερική, επεκτατική τουρκική πολιτική θριαμβεύει. Η δική μας υποχωρεί, κάνει την προοδευτική και ευγενική και τρώει σφαλιάρες.

Εφημερίδα Μακεδονία, 7 Νοεμβρίου 2010,
http://www.makthes.gr/news/opinions/64595/

2ο κείμενο
Πάλι περί Κύπρου

Η Κύπρος των μνημείων, αρχαιοελληνικών και χριστιανικών, των μουσείων, των ναών και μονών, βυζαντινών και μεταβυζαντινών, των ελευθέρων και των κατεχόμενων, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, έχει πλούτο παραδόσεως, μακρά ιστορία και μεγάλη προσφορά στον πολιτισμό. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα παραμένει άλυτο το άδικο επιχείρημα των Τούρκων να καταλάβουν το βόρειο και ωραίο τμήμα της μεγαλονήσου, κουβαλώντας χιλιάδες εποίκους από τα βάθη της Τουρκίας.

Δυστυχώς, αγνοούνται από τους Τούρκους τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Οι ΗΠΑ το Κουβέιτ το έλυσαν σε μία εβδομάδα, γιατί ήταν τα πετρέλαια, εδώ, που πέρασαν 36 ολόκληρα χρόνια με πολλές διαμαρτυρίες, δεν φαίνεται να γίνεται τίποτε. Γιατί; Η Ευρώπη παρατηρεί ένα ευρωπαϊκό τόπο αιχμαλωτισμένο από μακριά, δίχως να πολυνοιάζεται πια. Η κυπριακή κυβέρνηση φοβάμαι πως κουράστηκε και προσπαθεί να βρει μία άμεση λύση, για να ξεμπερδεύουμε επιτέλους. Έτσι τουλάχιστον φαίνεται.

Δεν είμαι ασφαλώς ειδικός αναλυτής του θέματος, αλλά καταθέτω τον προσωπικό μου βαθύ πόνο. Ο μακαρίτης Γ. Παπανδρέου είπε πως η Κύπρος θα είναι ανοιχτή πληγή για την Ελλάδα. Ωραία ποιήματα για την Κύπρο έγραψε ο Γ. Σεφέρης. Μ’ αρέσουν πολύ και τα ποιήματα του σύγχρονου Κ. Χαραλαμπίδη. Ποιητικά, μπορεί να εκφραστεί καλύτερα κανείς για την Κύπρο. Η Κύπρος είναι ένα ποίημα, μία προσευχή, μία μεγαλομάρτυς.

Φοβάμαι όμως πως, απ’ ό,τι είδα πρόσφατα και άκουσα, υπάρχει ένα μυστικό αλώσεως σχέδιο. Οι πρόσφυγες που ήρθαν από τη Βόρεια στη Νότια Κύπρο έχουν οι περισσότεροι τακτοποιηθεί αρκετά, με καλά οικήματα και οχήματα. Οι ηλικιωμένοι γερνούν και αρρωσταίνουν δίχως ελπίδα επιστροφής και δυνάμεις για να ξαναρχίσουν εργασίες. Άλλοι πεθαίνουν, και θάβονται βέβαια στην ελεύθερη Κύπρο. Δόθηκαν αρκετά χρήματα για έναν άλλου τύπου εγκλωβισμό. Οι νέοι γεννήθηκαν από εδώ και δεν τους συνδέει τίποτε το σημαντικό από εκεί, αφού είναι ήδη τακτοποιημένοι. Έτσι, αν παραταθεί η λύση, ώστε να αναχωρήσει για την άλλη ζωή και η δεύτερη γενιά των προσφύγων, το θέμα θα έχει λήξει για τον κυπριακό ελληνισμό με μία ακόμη σοβαρή ήττα. Τα σχέδια των Τούρκων είναι πάντοτε πονηρά και επίβουλα. Οι Τούρκοι γνωρίζουν πολύ καλά τι κάνουν. Έχουν σχέδια για το μέλλον, έχουν ισχυρή και αμετάβλητη εξωτερική πολιτική, ξέρουν πολύ καλά τι κάνουν. Έχουν πείσμα, υπομονή και επιμονή.

Η Κύπρος έχει έναν πολύ καλό κόσμο, που δεν γνωρίζω καθόλου τι αμαρτίες πληρώνει. Παραμένουν εντούτοις μίση και έχθρες που σκοτεινιάζουν το τοπίο και δεν το αφήνουν να λουσθεί στο δυνατό φως. Εύχομαι το φως να νικήσει το σκοτάδι, η αλήθεια να επικρατήσει, να ηττηθεί το ψέμα, να λάμψει η αλήθεια. Να φτερουγίσει η ελευθερία, να επικρατήσει η ειρήνη, να κατασκηνώσει η αγάπη…

Κουραστήκαμε στις καθυστερήσεις, τις αναβολές, τα ψέματα, τα μισόλογα, τις μισές αλήθειες, τις υποκρισίες και τις δολοπλοκίες. Όχι άλλη κοροϊδία, ειρωνεία και δικαιολογία. Δεν γνωρίζω αν η Ελλάδα έχει εξαντλήσει όλα τα μέσα για την επικράτηση του δικαίου. Η Κύπρος είναι ακόμα νέα, ωραία, γενναία…

Εφημερίδα Μακεδονία, 14 Νοεμβρίου 2010,
http://www.makthes.gr/news/opinions/65030/